Ryczałt od dochodów spółek [ESTOŃSKI CIT]
Ryczałt od dochodów spółek (dalej „ryczałt”), czyli tzw. estoński CIT, jest dobrowolnym i alternatywnym sposobem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w stosunku do klasycznego CIT i został wprowadzony w 2021 roku, jednak z tej formy opodatkowania skorzystało bardzo niewielu podatników. Zmiany w przepisach mają zachęcić szersze grono podatników do wyboru estońskiego CIT.
Opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o CIT tj. podatnik, który ma siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
Więcej na temat ryczałtu od dochodów spółek pisaliśmy w broszurze dotyczącej zmian w podatkach na 2022 rok.
Nowelizacją ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw ustawodawca wprowadził kilka zmian w przepisach dotyczących ryczałtu od dochodów spółek obowiązujących od 1 stycznia 2023 r., które prezentujemy poniżej.
1) Warunek dotyczący wynagrodzenia
Zmodyfikowano jeden z warunków uprawniających do zastosowania opodatkowaniem ryczałtem, mianowicie warunek dotyczący ponoszenia wydatków z tytułu wynagrodzenia, który będzie mówił o tym, że podatnik ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tego podatnika, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń podatnik jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych lub płatnikiem składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych lub ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
2) Warunek wygaśnięcia zobowiązania z tytułu korekty wstępnej
Przepis dotyczący wygaśnięcia zobowiązania z tytułu korekty wstępnej ma następujące brzemiennie: Podatnik dokonuje zapłaty podatku należnego z końcem pierwszego miesiąca następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, jeżeli podatnik stosował to opodatkowanie krócej niż cztery lata podatkowe, przy czym w przypadku stosowania opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek w sposób nieprzerwany przez okres co najmniej czterech lat podatkowych zobowiązanie podatkowe wygasa w całości.
3) Termin zapłaty podatku od dochodu z przekształcenia
Przepis dotyczący terminu zapłaty podatku od dochodu z przekształcenia został doprecyzowany i przepis ma brzmienie: Podatnik dokonuje zapłaty podatku należnego od dochodu z przekształcenia w całości do końca trzeciego miesiąca pierwszego roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek albo w częściach w okresie nie dłuższym niż 2 lata, licząc od końca pierwszego roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, przy czym o sposobie przyjętego rozliczenia podatnik informuje w zeznaniu rocznym CIT, składanym do końca trzeciego miesiąca pierwszego roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
4) Wybór opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek w trakcie roku podatkowego
Doprecyzowano przepis, który umożliwia wybór opodatkowaniem ryczałtem od dochodów spółek również w trakcie roku. Podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem.
Wówczas zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD) podatnik składa do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem.
5) Wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą
Rozszerzono katalog wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą stanowiący dochód podlegający opodatkowaniu ryczałtem.
Wydatki te dotyczą wydatków i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, związanych z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą przez podmioty inne niż udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem (np. przez pracowników podatnika).
W przypadku składników majątku (wyżej wymienionych), które nie są wykorzystywane wyłącznie na cele działalności gospodarczej, 50% ich wartości będzie potraktowane jako wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą i będzie podlegało opodatkowaniu ryczałtem.
Zgodnie z obecnym stanowiskiem organów podatkowych, ustalając wartość wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych na cele mieszane przez udziałowców lub pracowników spółki, należy brać pod uwagę wartość tych wydatków w kwocie brutto wynikającej z faktury, tj. uwzględniającej wykazany na tej fakturze podatek od towarów i usług. W konsekwencji, podstawą opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek w zakresie dochodu z tytułu ukrytych wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą będą wydatki w wartości brutto.
xxx
Co ważne, na podstawie Ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2180), nastąpiła zmiana przepisów dotyczących terminu składania deklaracji CIT-8E oraz zapłaty ryczałtu.
Przepisy te weszły w życie 26 października 2022 r. i stosuje się je do dochodów uzyskanych po 30 czerwca 2022 r. przez podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek, których rok podatkowy rozpoczął się po dniu 31.12.2021 r.
Przepisy zmieniające określają, że:
Podstawę opodatkowania ryczałtem stanowi m.in. suma dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat ustalona w roku podatkowym, w którym podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto (art. 28n ust.1 pkt 1 ustawy CIT).
Jednocześnie uchylono przepis, który mówił o tym, że podział lub pokrycie wyniku finansowego netto podatnika są dokonywane do końca szóstego miesiąca następującego po ostatnim dniu roku podatkowego, za który sporządzone jest sprawozdanie finansowe. Jeżeli uchwała o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto podjęta zostanie w terminie późniejszym, przyjmuje się, że uchwała ta została podjęta ostatniego dnia tego szóstego miesiąca. (art. 28n ust. 2 ustawy CIT).
Podatnik, z zastrzeżeniem wskazanym w ustawie CIT, który osiągnął dochód z tytułu zysku netto i w okresie następującym po zakończeniu stosowania opodatkowania ryczałtem rozdysponuje tym dochodem w całości lub w części, jest obowiązany złożyć do urzędu skarbowego deklarację (CIT-8E) i wpłacić ryczałt należny od wartości rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto w terminie do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym ta dyspozycja została dokonana (art. 28r ust. 3 ustawy CIT).
Podatnik jest obowiązany do zapłaty (art. 28t ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT):
1) ryczałtu od dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat - do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto;
2) ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto - do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym dokonano w całości lub w części wypłaty tego dochodu lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie.
