Obowiązkowy split payment

Szanowni Państwo,

Poniżej przedstawiamy Państwu informacje o wejściu w życie przepisów dotyczących obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności (MPP), czyli tzw. obowiązkowego split payment dla wybranych grup towarów i usług ze skutkiem od 1 listopada 2019 roku. Liczymy, że informacje te okażą się dla Państwa przydatne.                                                                                  

Zespół Mac Auditor

*    *    *

Mechanizm podzielonej płatności (MPP lub split payment) wszedł w życie od 1 lipca 2018 r. jako dobrowolna forma płatności za towary lub usługi pomiędzy podatnikami VAT.  Zgodnie z dotychczasowymi przepisami to nabywca decyduje czy dokona zapłaty w formule podzielonej płatności czy standardowo. Wybór split payment oznacza, że kwota netto wpłynie na rachunek bieżący sprzedającego, a kwota VAT na tzw. rachunek VAT, którym dysponowanie przez sprzedającego jest ograniczone. Jednocześnie skorzystanie z MPP daje korzyści – umożliwia ubieganie się o szybszy zwrot VAT i ogranicza ryzyko podatkowe poprzez niestosowanie wobec podatników korzystających z MPP przepisów o solidarnej odpowiedzialności nabywcy oraz o dodatkowym zobowiązaniu podatkowym (sankcji VAT).

Wprowadzenie obowiązkowego mechanizmu split payment dla wybranych grup towarów i usług wiąże się z zaprzestaniem stosowania odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych. Mechanizm odwrotnego obciążenia (reverse charge) po wejściu w życie nowych regulacji będzie miał zastosowanie jedynie do importu usług.

Znika jednocześnie obowiązek składania informacji podsumowujących w obrocie krajowym, czyli VAT-27.

Wprowadzenie załącznika nr 15 do ustawy o VAT wiąże się z uchyleniem załączników nr 11, 13 i 14 do tej ustawy. Obowiązkowy MPP obejmuje bowiem:

• towary i usługi objęte dotychczas odwrotnym obciążeniem,
• towarów, których dostawa podlegała przepisowym o odpowiedzialności solidarnej nabywcy,
• niektórych towarów i usług, które nie zaliczały się do żadnej z dwóch wymienionych powyżej grup.

Wprowadzenie załącznika nr 15 do ustawy o VAT skutkuje jednocześnie ograniczeniem możliwości stosowania deklaracji kwartalnych przez podatników dokonujących dostaw towarów i usług wymienionych w tym załączniku, na warunkach określonych w ustawie.

Obowiązki wystawcy faktury i sankcje za naruszenie przepisów

Wystawca faktury dotyczącej sprzedaży towarów lub usług objętych obowiązkowym split payment jest zobowiązany umieścić na fakturze adnotację „MECHANIZM PODZIELONEJ PŁATNOŚCI”. Wystawienie faktury (dalej – faktura MPP) z naruszeniem tego przepisu  będzie skutkowała nałożeniem na wystawcę dodatkowego zobowiązania podatkowego (tzw. sankcji VAT) w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze.

Obowiązki nabywcy i sankcje za naruszenie przepisów

Nabywca, czyli podmiot dokonujący płatności za fakturę MPP, w przypadku dokonania płatności z pominięciem mechanizmu split payment również podlega sankcji VAT w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność, a ponadto karę grzywny za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe.

Ponadto od 1 stycznia 2020 roku w przypadku dokonania płatności za fakturę MPP z pominięciem mechanizmu split payment,  koszt, którego dotyczy płatność będzie traktowany jako niestanowiący kosztów uzyskania przychodu (NKUP) w podatku dochodowym od osób prawnych lub podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwracamy uwagę, że zapłata za fakturę MPP przy użyciu karty płatniczej lub innego niż przelew bankowy narzędzia płatniczego może niekiedy być pozbawiona opcji zastosowania MPP i skutkować wymienionymi powyżej sankcjami. Przepisy nie przewidują zwolnienia z obowiązku zastosowania split payment z uwagi na metodę dokonania płatności.

Obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności ma również zastosowanie do zaliczek na poczet transakcji dotyczących produktów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Wówczas w komunikacie przelewu podatnik w miejsce numeru faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność, wpisuje wyraz „zaliczka”.

Obowiązek dokonania płatności przy użyciu MPP nie ma zastosowania w przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego.

Rekomendujemy zatem podjęcie co najmniej następujących działań w Państwa Firmach:

1. Przeprowadzenie analizy załącznika nr 15 do ustawy o VAT w celu stwierdzenia czy towary lub usługi, które oferują Państwo obecnie swoim klientom lub które mogą Państwo potencjalnie oferować znajdują się w tym katalogu,
2. W przypadku stwierdzenia, że oferowane przez Państwa towary lub usługi zaliczają się do  wymienionych w katalogu określonym przez załącznik nr 15 do ustawy o VAT – wdrożenie ze skutkiem od 1 listopada 2019 roku procedur, które zapewnią, że każda wymagająca tego faktura będzie zawierała adnotację „MECHANIZM PODZIELONEJ PŁATNOŚCI”.
3. Niezależnie od tego czy Państwa Firma oferuje towary lub usługi objęte obowiązkowym MPP, może wcześniej czy później stać się nabywcą towarów lub usług, które podlegają obowiązkowemu MPP. Dlatego każda firma powinna zapewnić sobie:

• identyfikację faktur objętych obowiązkowym MPP. Rekomendujemy aby poinformowali Państwo o nowym stanie prawnym wszystkich swoich pracowników i współpracowników, którzy odpowiadają za zakupy towarów i usług lub przetwarzanie dokumentów, w tym faktur, dokumentujących te zakupy. W początkowym okresie obowiązywania nowych przepisów może się zdarzyć, że otrzymają Państwo faktury podlegające obowiązkowemu MPP, które nie będą jednak zawierać wymaganej adnotacji „MECHANIZM PODZIELONEJ PŁATNOŚCI”. W takim przypadku rekomendujemy niezwłoczny kontakt z wystawcą faktury w celu uzyskania prawidłowo wystawionego dokumentu w miejsce błędnie sporządzonej faktury,

• wdrożenie procedur zapewniających dokonywanie płatności przy użyciu MPP w odniesieniu dla wszystkich wymagających tego faktur. Rekomendujemy aby poinformowali Państwo o nowym stanie prawnym wszystkich swoich pracowników i współpracowników, którzy odpowiadają za płatności w Państwa Firmie. Dotyczy to nie tylko osób mających prawo wykonywania przelewów bankowych, ale także osób, które dysponują kartami płatniczymi lub dokonują płatności przy użyciu różnego rodzaju kanałów internetowych lub na poczcie bądź w agencjach płatniczych. Każda płatność za fakturę podlegającą obowiązkowemu MPP musi zostać dokonana z użyciem mechanizmu split payment; przepisy nie przewidują wyłączeń dla płatności w innych formach niż przelewy bankowe.

• wdrożenie procedur wykrywania omyłkowo dokonanych płatności z pominięciem split payment faktury MPP. Jakkolwiek przepisy nie przewidują wprost sposobu postępowania w takich przypadkach, jednak wydaje się, że dobrą praktyką w tego typu sytuacjach będzie doprowadzenie do zwrotu nieprawidłowego przelewu przez podmiot, który otrzymał płatność i dokonanie ponownej płatności z wykorzystaniem MPP.

Zmiany dotyczące wykorzystania środków na rachunkach VAT

Wraz z wejściem w życie przepisów o obowiązkowym split payment, rozszerzony zostaje zakres możliwości wykorzystania środków zgromadzonych na rachunku VAT. Dotychczas z rachunku VAT możliwe było dokonywanie płatności odpowiadających kwotom VAT przy dokonywaniu zapłat z wykorzystaniem mechanizmu split payment za faktury otrzymane od dostawców. Ponadto z rachunku VAT można było regulować płatności do Urzędu Skarbowego z tytułu VAT. Przepisy przewidywały też kilka mniej istotnych tytułów.

Od 1 listopada 2019 roku środki zgromadzone na rachunku VAT można będzie wykorzystać również do regulowania:

• podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz zaliczek na ten podatek,
• podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz zaliczek na ten podatek,
• podatku akcyzowego, przedpłat podatku akcyzowego, wpłat dziennych,
• należności celnych
• odsetek za zwłokę z tytułu płatności VAT, CIT, PIT, podatku akcyzowego i należności celnych,
• w podatku dochodowym od osób prawnych oraz odsetek od zaliczek na ten podatek, VAT w tym od importu towarów wraz z odsetkami, dodatkowego zobowiązania podatkowego wraz z odsetkami,
• składek ZUS, w tym z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego.

W konsekwencji rachunek VAT będzie mógł zostać objęty zajęciem egzekucyjnym nie tylko z tytułu VAT, ale również ze wszystkich wyżej wymienionych tytułów.

Przepisy przejściowe

Zgodnie z art. 10 ustawy nowelizującej, w przypadku dostaw towarów lub świadczenia usług, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy o VAT w dotychczasowym brzmieniu, dokonanych

1) przed dniem 1 listopada 2019 r., dla których obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po dniu 31 października 2019 r.,

2) po dniu 31 października 2019 r., dla których faktura została wystawiona przed dniem 1 listopada 2019 r., stosuje się przepisy dotychczasowe.

Oznacza to, że w tych przypadkach będzie miał jeszcze zastosowanie mechanizm odwrotnego obciążenia, a nie mechanizm podzielonej płatności.

Pobierz dokument: /upload/2019/10/20191010-mac-auditor-obowiazkowy-split-payment-od-1-listopada-2019.pdf